तुम्हाला मोतीबिंदू होण्याची विविध कारणे जाणून घ्यायची आहेत? मी मोतीबिंदूची 5 सर्वात सामान्य कारणे सूचीबद्ध केली आहेत.

1. वयाशी संबंधित मोतीबिंदू
मोतीबिंदूचा सर्वात सामान्य प्रकार वयाशी संबंधित आहे, म्हणजेच तो शरीराच्या वृद्धत्वाच्या प्रक्रियेचा एक भाग आहे. याला “सीनाइल कॅटरेक्ट” म्हणून देखील ओळखले जाते.
रुग्णांना मोतीबिंदूची लक्षणे जाणवू लागतात कारण नैसर्गिकरित्या स्पष्ट लेन्स हळूहळू ढगाळ होतात. वयाशी संबंधित मोतीबिंदूचे बहुतेक रुग्ण 50 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे असतात.
उपचार : वयाशी संबंधित मोतीबिंदूचा एकमेव उपचार म्हणजे ऑपरेशन.

2. लहानपणी होणारा मोतीबिंदू
आश्चर्यचकित होऊ नका! मोतीबिंदू लहान मुलांमध्येही होतात!
काही मुले मोतीबिंदू घेऊन जन्माला येतात. या प्रकारच्या मोतीबिंदुला “जन्मजात मोतीबिंदू” म्हणतात.
काही मुले त्यांच्या वाढत्या वर्षांत मोतीबिंदू विकसित करतात. या प्रकारच्या मोतीबिंदूला “विकासात्मक मोतीबिंदू” असे संबोधले जाते.
ज्या वयातील मुलांना समजते आणि बोलता देखील येते ती मुले पुरेसे दिसत नसल्याची तक्रार करतात. अशा मुलांना आपल्या सभोवतालच्या वस्तू दिसत नाहीत आणि त्यामुळे ती धडपडतात. लहान मुलांमध्ये पालक किंवा डॉक्टर यांना मुलाच्या बाहुल्यामध्ये पांढरा अपारदर्शकता दिसू शकतो.
कधीकधी मोतीबिंदू असलेल्या मुलामध्ये स्क्विंट (चकणेपणा) विकसित होते.
उपचार : ऑपरेशन लवकरात लवकर केली जावी, जेणेकरुन मुलाची दृष्टी सामान्यपणे विकसित होईल.
मुलांमध्ये दृष्टींच्या अनेक समस्यांविषयी तपशीलवार वर्णन मी माझ्या पुढील ब्लॉग मध्ये लिहिणार आहे.

3. स्टेरॉइड प्रेरित मोतीबिंदू
स्टेरॉईड्स ही शक्तिशाली औषधे आहेत जी अत्यंत उपयुक्त आहेत आणि विशिष्ट रोगांवर उपचार करण्यासाठी लक्षणीय आराम देतात. तथापि, त्याचा गैरवापर केल्यास किंवा त्याचा जास्त वापर केल्यास ते तितकेच दुष्परिणाम करतात.
दीर्घकालीन स्टिरॉइड वापराच्या सर्वात सामान्य दुष्परिणामांपैकी एक म्हणजे मोतीबिंदू. स्टिरॉइड प्रेरित मोतीबिंदू असलेले रुग्ण बहुतेक वेळा तरुण असतात, जे बऱ्याच काळापासून स्टिरॉइडवर आधारित औषधे घेत आहेत.
उपचार : स्टिरॉइड्सचे सेवन थांबविणे म्हणजे मोतीबिंदू आपोआप बरा होतो असे मुळीच नाही. एकदा स्टेरॉईड प्रेरित मोतीबिंदू विकसित झाला की, तो शस्त्रक्रियेने काढावा लागतो.

4. शारीरिक दुखापतीने होणार मोतीबिंदू
आपल्या डोळ्यास कोणतीही थेट इजा झाल्यास मोतीबिंदू तयार होऊ शकते.
रस्ता वाहतूक अपघात, पडणे, एखाद्या क्रिकेट किंवा टेनिस बॉलसारख्या वस्तूने किंवा दिवाळीच्या वेळी फटाक्यांमुळे बहुतेक वेळा दुखापत झाली आहे अशा वेळी मोतीबिंदू तयार होऊ शकते.
आपल्याकडे वरील पैकी कोणतीही घटना घडली असल्यास किंवा डोळ्याच्या कोणत्याही प्रकारची दुखापत असल्यास आपल्याला मोतीबिंदूच्या तपासणीसाठी आपल्या नेत्रतज्ज्ञाकडे नियमित पाठपुरावा करावा लागेल.
उपचार :जर मोतीबिंदू विकसित झाला असेल तर तो ऑपरेशनने काढून टाकणे आवश्यक आहे.

5. जटिल मोतीबिंदू
या प्रकारच्या मोतीबिंदूचा परिणाम डोळ्यांच्या अंतर्निहित रोगाचा परिणाम म्हणून होतो उदाहरणार्थ यूव्हिटिस, दुय्यम काचबिंदू किंवा मधुमेह मेलीटस.
मोतीबिंदूच्या नेहमीच्या लक्षणांसह, या रूग्णांना वेदना, लालसरपणा आणि डोळ्यांमधून पाणी येणे यासारख्या मूलभूत रोगाची लक्षणे या प्रकारच्या रुग्णामध्ये आढळतात.
उपचार : जटिल मोतीबिंदू देखील शस्त्रक्रियेद्वारे काढून टाकणे आवश्यक आहे,
परंतु, ऑपरेशन करण्यापूर्वी आपल्या डोळ्यांचा डॉक्टर हे सुनिश्चित करेल की अंतर्निहित स्थितीचा प्राधान्याने उपचार केला जाईल.
या प्रकारच्या मोतीबिंदूचा परिणाम डोळ्यांच्या अंतर्निहित रोगाचा परिणाम म्हणून होतो उदाहरणार्थ यूव्हिटिस, दुय्यम काचबिंदू किंवा डायबिटीस.
मोतीबिंदूच्या नेहमीच्या लक्षणांसह, या रूग्णांना वेदना, लालसरपणा आणि डोळ्यांमधून पाणी येणे यासारख्या मूलभूत रोगाची लक्षणे या प्रकारच्या रुग्णामध्ये आढळतात.
उपचार : जटिल मोतीबिंदू देखील ऑपरेशनद्वारे काढून टाकणे आवश्यक आहे,
परंतु, ऑपरेशन करण्यापूर्वी आपल्या डोळ्यांचा डॉक्टर हे सुनिश्चित करेल की अंतर्निहित स्थितीचा प्राधान्याने उपचार केला जाईल.

वर सूचीबद्ध केलेले प्रकार सर्वात सामान्य प्रकार आहेत. मोतीबिंदूचे इतर काही प्रकार आहेत जसे की मेटाबोलिक मोतीबिंदू, इलेक्ट्रिक मोतीबिंदू, किरणोत्सर्ग प्रेरित मोतीबिंदू. हे प्रकार तुलनेने दुर्मिळ आहेत.
सर्व प्रकारच्या मोतीबिंदूवर उपचार म्हणजे ऑपरेशन. मी माझ्या आगामी ब्लॉगमध्ये मोतीबिंदू ऑपरेशनंच्या तपशीलांवर चर्चा करेन.
आपल्याकडे काही प्रश्न असल्यास, मला मोकळ्या मनाने खालील दिलेल्या ई-मेल वर लिहा neha.pednekar1489@gmail.com
दृष्टी अनमोल आहे म्हणून स्वतःच्या डोळ्यांची काळजी घ्या आणि निरोगी रहा.