डोळ्यांचे काही आजार आहेत, ज्यामध्ये गमावलेली दृष्टी कधीही परत मिळू शकत नाही. या आजारांबद्दल जाणून घेणे आणि त्यापासून बचाव करणे हाच डोळ्यांना कायमस्वरूपी अंधत्वपासून सुरक्षित ठेवण्याचा एकमेव मार्ग आहे.

सुदैवाने दृष्टी धूसर होण्यास कारणीभूत असणारे बहुतेक डोळ्यांचे आजार उपचार करण्यायोग्य असतात आणि रुग्णाची गमावलेली दृष्टी परत मिळते.
तथापि, डोळ्यांचे असे काही आजार आहेत जे एखाद्या व्यक्तीला कायमचे अंध बनवू शकतात. कायमचे अंधत्व टाळण्यासाठी हे रोग केवळ प्रतिबंधित केले जाऊ शकतात किंवा प्रारंभिक टप्प्यावर उपचार केले जाऊ शकतात. परंतु एकदा अंधत्व आल्यावर रुग्णाला पुन्हा दिसावे यासाठी आपण काहीच करू शकत नाही.
या आजारांमुळे होणारे अंधत्व कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराने दूर करता येत नाही, अगदी नेत्ररोपण करूनही नाही.
चला जाणून घेऊया या आजारांबद्दल आणि ते कसे टाळायचे.
कोणत्या रोगांमुळे कायमचे अंधत्व येते?
या सर्व आजारांमध्ये डोळयातील पडदा, ऑप्टिक नर्व्ह आणि मेंदू यांचा समावेश होतो.
1. काचबिंदू
ग्लॉकोमा हे जगभरात अपरिवर्तनीय अंधत्वाचे # 1 कारण आहे.
काचबिंदू हा डोळ्याचा एक आजार आहे ज्यामध्ये डोळ्याच्या आतील दाब वाढतो आणि डोळ्याच्या मागील बाजूस असलेल्या ऑप्टिक नर्व्हला दाबून टाकतो.
काचबिंदूमध्ये दृष्टी कमी घोड्याची सुरुवात बाजूंनी होते एका प्रकारच्या “विग्नेट” सारखा. आणि ही दृष्टी कमी होणे सामान्यत: वेदनारहित असते आणि बर्याच वर्षांपासून हळू हळू होते म्हणून बहुतेक लोकांना ते खूप उशीर होईपर्यंत कळत नाही.
काचबिंदूच्या शेवटच्या टप्प्यात, रुग्णाची फक्त बोगद्याची दृष्टी उरते जी शेवटी नष्ट होते, ज्यामुळे पूर्ण आणि कायमचे अंधत्व येते.
“ग्लॉकोमा बरा होऊ शकत नाही, परंतु आय ड्रॉप आणि शस्त्रक्रिया उपलब्ध आहेत ज्यामुळे डोळ्याच्या दाबावर नियंत्रण ठेवता येते आणि पुढील दृष्टी कमी होणे टाळता येते, जेणेकरून रुग्णाची उर्वरित दृष्टी टिकवून ठेवता येते.”
ज्या लोकांना काचबिंदूचा कौटुंबिक इतिहास आहे त्यांना विशेषतः काचबिंदू होण्याची शक्यता असते. काचबिंदूपासून बचाव करण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे त्याचे लवकर निदान करणे आणि त्यावर नियंत्रण ठेवणे. त्यामुळे आपले डोळे नियमितपणे तपासण्याची शिफारस केली जाते. मी लवकरच काचबिंदूबद्दल तपशीलवार ब्लॉग लिहीन.
खाली दिलेली प्रतिमा काचबिंदूमध्ये दृष्टी कमी होण्याच्या पद्धतीचे वर्णन करते.

2. प्रगत डायबेटिक नेत्र रोग
अनियंत्रित डायबिटीस मुळे रेटिनोपॅथी होऊ शकते ज्यामुळे तुमच्या दृष्टीवर परिणाम होऊ शकतो.
सुरुवातीच्या टप्प्यात, डायबेटिक रेटिनोपॅथी केवळ रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करून बरा होऊ शकतो.
प्रगत अवस्थेत, रुग्णाला दृष्टी पुनर्संचयित करण्यासाठी लेसर आणि डोळ्यात इंजेक्शन्स आणि डोळ्यांच्या शस्त्रक्रिया देखील आवश्यक असू शकतात. अशा व्यापक उपचारांनंतरही, दृष्टी क्वचितच पूर्णपणे पुनर्संचयित होते.
“मधुमेहाच्या रेटिनोपॅथीमुळे कायमचे अंधत्व टाळण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे ब्लड शुगर वर काटेकोरपणे नियंत्रण ठेवणे आणि दरवर्षी डोळ्यांची तपासणी करून घेणे.”
मी आधीच एक ब्लॉग मधुमेही डोळ्यांचा आजार या विषयावर प्रकाशित केला आहे
खालील प्रतिमा डायबेटिक रेटिनोपॅथीमुळे दृष्टी कमी होण्याच्या पद्धतीचे चित्रण करते.

3. वयाशी संबंधित मॅक्युलर डिजनरेशन
जसे आपण वय 60 ओलांडतो, तसतसे रेटिनामध्ये झीज होऊन बदल सुरू होतात. त्यामुळे अंधत्व येऊ शकते.
“वैज्ञानिक अभ्यासांनी पुष्टी केली आहे की अँटी-ऑक्सिडंट समृद्ध आहार वय-संबंधित मॅक्युलर ऱ्हासाची प्रगती रोखू शकतो.”
आपण याबद्दल वाचू शकता निरोगी डोळ्यांसाठी सर्वोत्कृष्ट अँटिऑक्सिडंट समृद्ध अन्न जे मी माझ्या इतर ब्लॉगमध्ये सूचीबद्ध केले आहे.
वय-संबंधित मॅक्युलर डिजनरेशनमध्ये दृष्टी कमी होण्याचा नमुना खालील प्रतिमेमध्ये दर्शविला आहे. मध्यवर्ती अंधत्व आणि परिधीय अस्पष्टता पहा.

4. रेटिनल आर्टरी ऑक्लुजन
ही एक स्थिती आहे ज्यामध्ये डोळ्याचा रक्तपुरवठा अवरोधित होतो. रुग्णांना अचानक वेदनारहित अंधत्व येते, सहसा फक्त एका डोळ्यात. मेंदूला होणारा रक्तपुरवठा खंडित झाल्यामुळे उद्भवणारा ‘ब्रेन स्ट्रोक’ किंवा हृदयाला रक्तपुरवठा खंडित झाल्यामुळे उद्भवणारा ‘हृदयविकाराचा झटका’ सारखाच असतो.
रक्तपुरवठ्यातील अडथळे हे मुख्यतः रक्तातील वाढलेले कोलेस्टेरॉल, रक्तातील शुगर वाढणे किंवा उच्च रक्तदाबामुळे होते. एकदा रक्त पुरवठा अवरोधित केल्यावर, रेटिनाला आवश्यक ऑक्सिजन पुरवठा मिळत नाही, पेशी मरू लागतात आणि कायमचे अंधत्व येते.
“रेटिना च्या रक्तपुरवठ्यात अडथळा टाळण्यासाठी, तुमचा रक्तदाब, रक्तातील शुगर आणि कोलेस्ट्रॉल नेहमी नियंत्रणात असल्याची खात्री करा.”
तुम्ही या आजारांसाठी औषधे घेत असाल, तर तुमच्या डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय त्यांना थांबवू नका.
रेटिनल आर्टरी ऑक्लूजनमध्ये दृष्टी कमी होण्याचा प्रकार गंभीर आहे. दृष्टीचे एक लहान मध्यवर्ती बेट सोडले तर बाकी सर्व काही काळा आहे. शेवटच्या टप्प्यातील काचबिंदूचा परिणाम देखील अशा प्रकारे दृष्टीवर होतो.

5. टॉक्सिक रेटिनोपॅथी
ही ऑप्टिक नर्व्ह (दृष्टीसाठी जबाबदार नसलेली मज्जातंतू) वर विषारी प्रतिक्रियेमुळे उद्भवणारी स्थिती आहे.
ती विविध विषारी पदार्थांमुळे तसेच काही पौष्टिक कमतरतेमुळे उद्भवू शकते. विषारी रेटिनोपॅथीमुळे अंधत्व येण्याची दोन सर्वात सामान्य कारणे म्हणजे तंबाखू आणि दारू.
विषारी दारू प्यायल्याने लोक आंधळे होत असल्याच्या बातम्या तुम्ही अनेकदा वाचल्या असतील. या रुग्णांना प्रत्यक्षात मिथाइल अल्कोहोल मुळे “टॉक्सिक रेटिनोपॅथी” होते.
“मिथाइल अल्कोहोलच्या विषबाधामुळे अचानक पूर्ण कायमचे अंधत्व येऊ शकते. तंबाखूमुळे तुमच्या रेटिनल पेशी हळूहळू नष्ट होतात ज्यामुळे कायमचे अपरिवर्तनीय अंधत्व येते.”
धूम्रपान आणि मद्यपानासाठी धोका पत्करण्यासाठी तुमची दृष्टी खूप मौल्यवान आहे. तंबाखू आणि दारू सोडण्याची सर्वोत्तम वेळ आता आहे!

6. डोळ्यांना दुखापत होणे
आघात हे कायमचे अंधत्व येण्याचे महत्त्वाचे कारण आहे. कधीकधी डोळ्यांना थेट इजा होते. अशा जखमा स्पष्ट असतात आणि आघातग्रस्त व्यक्तीला अनेकदा तातडीने रुग्णालयात नेले जाते आणि उपचार सुरू केले जातात.
काही जखम मात्र अधिक गंभीर आहेत. काहीवेळा, विशेषत: रस्त्यावरील वाहतूक अपघातांच्या प्रकरणांमध्ये, कवटीच्या हाडांमध्ये फ्रॅक्चर होते आणि डोळ्याच्या मागील बाजूची ऑप्टिक नर्व्ह फ्रॅक्चर झालेल्या हाडांमध्ये अडकते. अशा परिस्थितीत, डोळा सामान्य दिसू शकतो, परंतु मज्जातंतूला गंभीर दुखापत होऊन तात्काळ कायमचे अंधत्व येते. कधीकधी, डोक्यावर मार लागल्यामुळे, दृष्टीसाठी जबाबदार मेंदूचा भाग खराब होऊ शकतो ज्यामुळे अंधत्व येते.
काही केसेस मध्ये, रुग्णाला दुखापत झाल्यानंतर 6 तासांच्या आत रुग्णालयात नेल्यास न्यूरोसर्जन शस्त्रक्रियेने काही दृष्टी वाचवू शकतात, परंतु ऑप्टिक नर्व्ह किंवा मेंदूला दुखापत झाल्यास आंशिक अंधत्व नेहमीच उद्भवते.
लक्षात ठेवा,
“दुचाकी चालवताना नेहमी हेल्मेट घाला. त्यामुळे तुमचे मौल्यवान जीवन आणि दृष्टी वाचेल.”
“कधीही मद्यपान करून गाडी चालवू नका!”
“जेथे डोळ्यांना दुखापत होण्याची शक्यता जास्त असते जसे की लाकूड, धातू किंवा रसायनांसह काम करताना नेहमी डोळ्यांच्या संरक्षणाचा वापर करा.”

7. डोळ्यांचा कर्करोग
कर्करोग हा एक भयानक आजार आहे आणि दुर्दैवाने डोळ्यांनाही कर्करोग होऊ शकतो.
प्रौढांमधील सर्वात सामान्य डोळ्यांचा कर्करोग म्हणजे “मेलेनोमा” आणि मुलांमध्ये डोळ्यांचा सर्वात सामान्य कर्करोग “रेटिनोब्लास्टोमा” आहे.
डोळ्यांच्या कर्करोगामुळे अंधत्व येऊ शकते आणि अनेकदा रुग्णाचा जीव वाचवण्यासाठी बाधित डोळा काढावा लागतो. तथापि, प्रारंभिक अवस्थेत आढळल्यास, अनेक डोळ्यांचे कर्करोग बरे होऊ शकतात आणि न केवळ रुग्णाचा जीव वाचवता येतो, तर प्रभावित डोळ्यातील अंधत्व देखील टाळता येते.
“कर्करोगाचे नेमके कारण माहित नाही. तथापि, जर तुम्हाला कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास असेल, तर अशी शिफारस केली जाते की तुम्ही नियमित डोळ्यांची तपासणी करून घ्या जेणेकरून कर्करोग लवकरात लवकर ओळखता येईल आणि त्यावर उपचार केले जातील, ज्यामुळे आयुष्य आणि दृष्टी दोन्ही वाचू शकतील. .”
डोळ्यांचे कर्करोग आणि त्यांच्या उपचारांच्या पर्यायांवर मी लवकरच एक नवीन ब्लॉग लिहिणार आहे.

मला आशा आहे की या ब्लॉगमुळे तुम्हाला कायमचे अंधत्व येण्याची विविध कारणे आणि ते कसे टाळता येतील हे समजण्यास मदत झाली असेल.
लक्षात ठेवा,
“दृष्टी ही मौल्यवान आहे! तुमच्या डोळ्यांचे रक्षण करण्यासाठी सर्व काही करा कारण ते देवाची सर्वात मोठी देणगी आहे.”
तुम्हाला काही प्रश्न असल्यास, खाली टिप्पणी करा किंवा मला neha.pednekar1489@gmail.com वर ईमेल करा.
मी लवकरच तुम्हाला माझ्या पुढील ब्लॉगमध्ये भेटेन, तोपर्यंत तुमच्या डोळ्यांची चांगली काळजी घ्या आणि निरोगी रहा!
2 Comments Add yours