काचबिंदूच्या उपचारांसाठी डोळ्यांची औषधे ही पहिली पसंती असताना, शस्त्रक्रिया तंत्रे अधिकाधिक प्रगत आणि अचूक होत आहेत.

तुमच्यासाठी सर्वोत्तम उपचार पर्याय कोणता आहे? आजच्या पोस्टमध्ये याबद्दल चर्चा करूया.

आज जागतिक काचबिंदू सप्ताहाचा पाचवा दिवस आहे. काचबिंदूच्या रुग्णांसाठी उपलब्ध असलेल्या विविध उपचार पर्यायांबद्दल बोलूया.

काचबिंदूसाठी विविध उपचार पद्धती काय आहेत?

काचबिंदूचा उपचार अशा प्रकारे केला जाऊ शकतो 

1. औषधे 
2. लेझर प्रक्रिया
3. शस्त्रक्रिया
4. काचबिंदू ड्रेनेज इम्प्लांट्स

यापैकी प्रत्येकावर तपशीलवार चर्चा करूया

काचबिंदू साठी डोळ्यांची औषधे 

वैद्यकीय उपचार हे आयड्रॉप तसेच गोळ्यांच्या स्वरूपात उपलब्ध आहेत. आयड्रॉप्सचा वापर सामान्यतः केला जातो कारण औषध आपल्या उर्वरित शरीरावर कोणतेही दुष्परिणाम न करता कार्य करणे आवश्यक आहे तेथे अर्थात आपल्या डोळ्यात थेट पोहोचते.

विविध प्रकारची अँटी ग्लूकोमा औषधे उपलब्ध आहेत आणि त्या सर्वांचा उद्देश डोळ्यांचा दाब कमी करणे हा आहे. ज्या यंत्रणेद्वारे ते डोळ्यांचा दाब कमी करतात ते दोन प्रकारांमध्ये वेगळे करतात.

1. डोळ्यातील स्पष्ट द्रव पदार्थाची निर्मिती कमी करणारी

औषधे काही औषधे डोळ्यातील “Aqueous Humor” म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या स्पष्ट द्रवाची निर्मिती कमी करण्यासाठी “सिलीरी बॉडी” वर कार्य करतात. निर्मितीचा दर कमी झाल्यामुळे डोळ्याचा दाब आपोआप कमी होतो.

Acetazolamide, dorzolamide आणि brinzolamide ही या प्रकारच्या औषधांची उदाहरणे आहेत.

2. औषधे जी डोळ्यांमधून स्पष्ट द्रवपदार्थाचा प्रवाह वाढवतात.

काही औषधे डोळ्याच्या बाहेर जाण्याच्या मार्गावर कार्य करतात आणि डोळ्यातील स्वच्छ द्रवपदार्थाचा निचरा सुधारतात त्यामुळे डोळ्याचा दाब कमी होतो.

टिमोलॉल, बीटाक्सोलॉल, ब्रिमोनिडाइन, लॅटानाप्रोस्ट, ट्रॅव्होप्रोस्ट इ. ही या प्रकारच्या औषधांची उदाहरणे आहेत.

तुम्हाला काचबिंदूसाठी आय ड्रॉप्स लिहून दिले असल्यास, कृपया तुम्ही उपचारांचे पालन करत असल्याची खात्री करा आणि सल्ल्यानुसार औषधे वापरा. कृपया समजून घ्या की काचबिंदूची औषधे आयुष्यभर सुरू ठेवली पाहिजेत आणि डोळ्यांच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्याशिवाय ती कधीही थांबवू नयेत. औषधोपचार थांबवल्याने डोळ्याचा दाब वाढतो आणि ऑप्टिक नर्व्हचे नुकसान होते ज्यामुळे कायमचे अंधत्व येऊ शकते.

मी लवकरच आयड्रॉप्स टाकण्याचा योग्य मार्ग स्पष्ट करणारा ब्लॉग लिहित आहे.

काचबिंदूसाठी लेझर प्रक्रिया

लेझर ही नवीन प्रक्रिया आहेत जी तुमच्या डोळ्यातील अवरोधित ड्रेनेज चॅनेल उघडण्यासाठी लेसरच्या लहान परंतु शक्तिशाली बीमचा वापर करतात. त्यामुळे “Aqueous Humor” च्या बाहेर पडणारा अडथळा दूर होतो आणि डोळ्यांचा दाब कमी होतो.

लेझर ट्रॅबेक्युलोप्लास्टी ही एक जलद प्रक्रिया आहे जी तुमच्या डोळ्यांच्या डॉक्टरांच्या कार्यालयात केली जाऊ शकते. रुग्णाच्या डोळ्यात एक सुन्न करणारे औषध टाकले जाते जेणेकरून त्यांना वेदना जाणवू नये. लेसर किरणांवर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी नंतर लेसर लेन्स डोळ्यावर ठेवला जातो. एका बैठकीत सुमारे 50 शॉट्स लावले जातात. लेसर ड्रेनेजचा मार्ग उघडतो आणि डोळ्याचा दाब कमी होतो.

संपूर्ण प्रक्रियेस फक्त काही मिनिटे लागतात. ही एक कार्यालयीन प्रक्रिया असल्याने, कोणत्याही प्रकारचे टाके किंवा डोळ्याच्या पट्टीची आवश्यकता नाही आणि रुग्ण लगेचच त्यांच्या नेहमीच्या जीवनात परत येऊ शकतात.

काचबिंदूसाठी लेसर प्रक्रिया समजून घेण्यास मदत करण्यासाठी येथे एक लहान व्हिडिओ आहे.

काचबिंदूसाठी शस्त्रक्रिया काचबिंदूसाठी

सर्वात सामान्यपणे केली जाणारी शस्त्रक्रिया “ट्रॅबेक्युलेक्टोमी” म्हणून ओळखली जाते.

या शस्त्रक्रियेमध्ये, डोळ्याच्या वरच्या भागावर, पापणीने झाकलेल्या भागात एक फ्लॅप तयार केला जातो. ट्रॅबेक्युलर मेशवर्कचा एक छोटा तुकडा काढून टाकला जातो आणि द्रव डोळ्यातून बाहेर जाण्यासाठी पर्यायी रस्ता तयार केला जातो ज्यामुळे डोळ्याचा दाब कमी होतो. डोळ्यातून द्रवपदार्थाचा अतिरिक्त निचरा होऊ नये म्हणून फ्लॅपला परत शिवले जाते. निचरा होणारा द्रव नंतर डोळ्याच्या पृष्ठभागावरील पारदर्शक पडदा असलेल्या नेत्रश्लेष्मच्या खाली गोळा होतो आणि “फिल्टरिंग ब्लेब” तयार करतो. एक चांगला फिल्टरिंग ब्लेब यशस्वी शस्त्रक्रिया दर्शवते.

शस्त्रक्रिया ही सहसा उपचारांची पहिली पसंती नसते आणि ज्या रुग्णांच्या डोळ्यांचा दाब औषधे किंवा लेसर प्रक्रियेद्वारे नियंत्रित करता येत नाही अशा रुग्णांनाऑपरेशनचा सल्ला दिला जातो.

हा अॅनिमेटेड व्हिडिओ तुम्हाला ट्रॅबेक्युलेक्टोमी ऑपरेशन समजून घेण्यास मदत करेल.

ग्लॉकोमा ड्रेनेज इम्प्लांट्स

ड्रेनेज इम्प्लांट ही काचबिंदूच्या उपचारात अलीकडील प्रगती आहे.

ट्रॅबेक्युलेक्टोमी अयशस्वी झाल्यास या रोपणांचा सहसा विचार केला जातो.

अहमद ग्लूकोमा व्हॉल्व्ह हे सर्वात सामान्यपणे वापरले जाणारे इम्प्लांट आहे. हा एक कृत्रिम झडप आहे जो डोळ्याच्या बाह्य पृष्ठभागावर, वरच्या पापणीखाली असतो. एका लहान छिद्रातून डोळ्यात घातलेल्या वाल्वमधून एक ट्यूब चालते. ट्यूब डोळ्याच्या आत राहते आणि डोळ्यातून सतत Aqueous Humor काढून टाकते, त्यामुळे डोळ्याचा दाब कमी होतो.

ग्लूकोमा ड्रेनेज शंट रोपण कसे केले जाते आणि ते कसे कार्य करते हे समजून घेण्यास मदत करण्यासाठी येथे एक छोटा व्हिडिओ आहे.

या संभाव्य अंधत्वाच्या आजारावर उपचार करण्यासाठी अनेक पर्यायांसह, काचबिंदूचे वेळीच निदान झाल्यास अनेक काचबिंदूच्या रुग्णांची दृष्टी वाचविली जाऊ शकते.

मला आशा आहे की मी तुम्हाला या पोस्टद्वारे काचबिंदूसाठी विविध उपचार पद्धती समजून घेण्यात मदत केली आहे. तुम्हाला काही प्रश्न असल्यास, खाली टिप्पणी द्या किंवा मला neha.pednekar1489@gmail.com वर ईमेल करा,

मी उद्या तुम्हाला आणखी एका काचबिंदूशी संबंधित पोस्टमध्ये भेटेन, तोपर्यंत तुमच्या डोळ्यांची चांगली काळजी घ्या आणि निरोगी रहा!